Categorie archief: De Meridiaan van Parijs

De Meridiaan van Parijs

De evenaar verdeelt de aarde in het noordelijk en zuidelijk halfrond en de nulmeridiaan over Greenwich verdeelt de aarde in het westelijk en oostelijk halfrond. We weten niet beter dan dat dit het algemeen geldende lengte- en breedtegradensysteem is. Tot 1884 waren er echter verschillende systemen.

In Frankrijk (maar ook in Nederland en België) werd de Franse cartografie en dus ook de nulmeridiaan gehanteerd. Het reken- en denkwerk voor de Franse cartografie werd gedaan door het Bureau de Longitudes en het Observatoire, gevestigd in het Observatoire aan de zuidkant van de Jardin du Luxembourg. Precies over die plek loopt ook de meridiaan. De Franse wetenschapper Arago heeft in de 19e eeuw veel werk verricht om de Franse meridiaan tot een internationale standaard te maken.

Dat is nooit gelukt, want in 1884 besloot de International Meridian Conference in Washington DC met overgrote meerderheid om de Greenwichmeridiaan als wereldstandaard te kiezen en zo viel het doek voor de Franse meridiaan.

De Nederlandse kunstenaar Jan Dibbets kreeg eind jaren tachtig de opdracht van de gemeente Parijs om ter nagedachtenis aan Arago een standbeeld te maken. Precies op het Parijse deel van de nulmeridiaan, dwars door de stad, van zuid naar noord over zo’n twaalf kilometer, werden er 135 bronzen medaillons met de simpele inscriptie ARAGO geplaatst. Zomaar in het asfalt, op straat, in parken, op stoepen of onder de poort van een onverwachte doorgang.

Naar aanleiding van dit project heeft de journalist Philip Freriks een boekje geschreven. Hij gebruikt de wandeling langs de meridiaanmedaillons om stukken van de Parijse geschiedenis en zijn bewoners te vertellen.

Philip_Freriks_De_meridiaan_van_Parijs_(2002)Philip Freriks vertelt in de Meridiaan van Parijs met enthousiasme over de grote culturele en historische omwentelingen, maar ook over de ‘petite histoire’ van talloze Parijzenaars.

Jardin du Luxembourg

Als je vanaf de Seinekades de Boulevard St Michel afloopt (eigenlijk omhoog!) krijg je na ongeveer een kilometer aan je rechterhand de Jardin du Luxembourg.

Dit is een van de mooiste en grootste parken in het centrum van Parijs. Er zijn tennisbanen, een kleine kinderspeeltuin met kinderboerderij, hier en daar staat een heerlijk ouderwetse muziektent en er is altijd voldoende ruimte om te wandelen of ergens op een bankje te zitten. Alles natuurlijk wel volgens de strenge Franse parkregels: Niet op het gras komen 😉

Het middelpunt van dit park is de grote vijver vlakbij de ingang. Bij mooi weer kun je heerlijk zitten op een van de vele losse stoelen rondom de vijver waar je ook in de zomer houten modelzeilbootjes kunt huren. Aan de kop van het park vind je het Palais du Luxembourg met daarin de Senaat en het Musée du Luxembourg. Regelmatig zijn daar prachtige tentoonstellingen (website >>>)

Het Jardin op een drukke herfstmiddag in 2017. In de herfst vind je vaak bij één van de ingangen ook verkopers van gepofte kastanjes

En verborgen in het park vind je ook een cafétje en een prachtig theatertje

Voor de Meridiaanfans: Op verschillende plekken aan de oostkant van het park zijn Arago-plakken van Dibbets goed vindbaar.

Ze zijn in die zin bijzonder omdat je vanaf het park de lijn naar het Observatoire goed ziet van waaruit de Franse nulmeridiaan berekend werd. >>>>

 

Tot slot vind je aan de buitenkant van de hekken van het park heel regelmatig mooie fotoexposities. ’s Avonds zijn de foto’s ook de moeite waard want dan worden ze mooi verlicht. Een hoogtepunt was drie jaar geleden La Terre vue du Ciel van Yann Arthus-Bertrand.

Méridienne verte

De Arago meridiaan die dwars door Parijs loopt. In Parijs wordt gemarkeerd door een aantal plaquettes ontworpen door de Nederlanse kunstenaar Jan Dibbets.

Minder bekend is hoe het deze meridiaan buiten de Parijse stadsgrens vergaat. Ook niet vreemd, want menigeen denkt dat er buiten Parijs slechts woestijn is 😉

De meridiaan strekt zich in Frankrijk uit van Carcasonne tot aan Duinkerken. Sinds 2000 is er op verschillende manieren aandacht besteed aan de meridiaan. De meridiaan is sindsdien gemarkeerd met bomen, die zijn gepland naar een idee van architect Chemetov. Bovendien staan op verschillende plekken zuiltjes met wat informatie over de meridiaan en het project.

Een goede vriend van mij wees me erop dat er in Parijs op twee plaatsen Meridiaan zuiltjes te vinden zijn. Een zuiltje staat net buiten het hek aan de zuidkant van het Jardin du Luxembourg. Er is ook een zuiltje direkt aan de noordkant van het Louvre, daar waar de passage onder de noordelijke vleugel doorloopt, ongeveer 1 meter van de stoeprand van de Rue de Rivoli.

Philip Freriks over de Meridiaan van Parijs

meridiaan + boek`Hoe mathematischer een punt of een lijn, hoe groter het verlangen om er op te gaan staan,´ zegt Jan Dibbets, de kunstenaar die het inmiddels beroemde monument voor de Franse astronoom Arago heeft ontworpen. Het zijn 135 ronde koperen plaatjes geworden in de straten, de parken en op de pleinen van Parijs, van noord naar zuid: de `Meridiaan van Parijs´.
Philip Freriks volgt de lijn vanuit het zuiden naar het noorden, plaatje voor plaatje. Het vinden hiervan bleek nog een hele opgave: ze zijn ingemetseld op bordessen, tussen bankjes in een park, onder een terrastafeltje, in het Louvre en op de top van Montmartre. De meridiaan snijdt dwars door het hart van Parijs. En het is langs deze lijn dat zich een belangrijk deel van de Franse geschiedenis ontvouwt.
Philip Freriks vertelt met enthousiasme over zowel de grote culturele en historische omwentelingen, als de petite histoire van talloze Parijzenaars. Volg hem op deze bijzondere wandeling door Parijs, vanuit uw leunstoel in het noorden of met uw wandelschoenen aan vanuit het zuiden.
Een heerlijke wandeling door de Lichtstad en de Franse (cultuur)historie.
Bestellen bij BOL >>>